สาเหตุ เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย อยู่ในดิน น้ำ และวัชพืช
◾เชื้อสามารถแพร่ขยายได้หลังจากช่วงที่มีฝนตกและลมพัดแรง
◾ส่วนใหญ่พบการระบาดในแปลงที่มีการใส่ปุ๋ยไนโตรเจนสูง
◾ข้าวพันธุ์ค่อนข้างอ่อนแอต่อโรคที่มีสาเหตุจากเชื้อแบคทีเรีย เช่น ขาวดอกมะลิ 105 ชัยนาท 1 พิษณุโลก 2 กข 41 กข 47 กข 49 กข 57 กข 61 กข 79
อาการและการระบาด
◾เป็นได้ตั้งแต่ระยะข้าวแตกกอจนถึงออกรวง
◾เริ่มแรกเห็นเป็นขีดช้ำยาวไปตามเส้นใบ ต่อมาค่อย ๆ เปลี่ยนเป็นสีเหลืองหรือส้ม เมื่อแผลขยายรวมกันก็จะเป็นแผลใหญ่ แสงสามารถทะลุผ่านได้ และพบแบคทีเรียในรูปหยดน้ำสีเหลืองคล้ายยางสนกลม ๆ ขนาดเล็กเท่าหัวเข็มหมุดปรากฏอยู่บนแผล
การป้องกันและกำจัด
◾ไม่ควรใส่ปุ๋ยมากเกินไป โดยเฉพาะปุ๋ยที่มีธาตุไนโตรเจนสูง เพราะจะทำให้ดินเป็นกรดแบคทีเรียเจริญได้ดี
◾ไม่ควรปลูกข้าวหนาแน่นเกินไป หรือถี่เกินไป และไม่ควรให้ระดับน้ำสูงเกินไป
◾หมั่นตรวจดูแปลงเป็นประจำ ถ้าพบโรคสามารถกำจัดโดยฉีดพ่นด้วยเชื้อบีเอส (บาซิลลัส ซับทีลิส) อัตราตามคำแนะนำในฉลาก
◾โรคนี้จะลดความรุนแรงลง เมื่อข้าวอายุมากขึ้น ไม่ทำให้ผลผลิตเสียหายอย่างร้ายแรง จึงไม่แนะนำให้ใช้สารเคมี
ที่มา : กลุ่มอารักขาพืช สำนักงานเกษตรจังหวัดพิจิตร
